سلول بنیادی چیست؟

سلول بنیادی چیست؟

مقاله مرتبط:

کاربرد سلول های بنیادی برای درمان پوست

سلول های بنیادی چه کار می کنند؟

سلول های بنیادی که نام علمی stem cell دارند در مغز استخوان واقع هستند. این سلول ها پتانسیل این را دارند که به سلول های گوناگونی تبدیل شوند. این سلول ها می توانند به نوع دیگری از سلول های خونی تبدیل شوند. این پتانسیل بسیار اهمیت دارد. به دلیل اینکه این احتمال می رود که سلول های بنیادی بتوانند به انواع دیگری از سلول های تخصص یافته در سایر بافت ها تبدیل شوند.

در بسیار از بافت های بدن، نوعی از سلول های بنیادی وجود دارند که می توانند به سلول های تخصصی بافت خودشان تبدیل شوند. زمانی که بافتی دچار اختلال شود، این سلول ها تقسیم شده و به ترمیم بافت کمک می کنند. به دلیل همین توانایی به این سلول ها، سلول بنیادی می گویند.

سلول های بنیادی درواقع سلول های تخصص نیافته هستند. این سلول ها دو ویژگی بسیار مهم دارند:

1-قابلیت تقسیم و تکثیر شدن برای مدت طولانی را دارند.

2-پس از دریافت پیام های شیمیایی می توانند تمایز داشته باشند و یا به سلول های تخصص یافته بافتی مانند سلول های قلبی یا عصبی تغییر پیدا کنند.

این سلول ها در مواقع بروز عارضه و یا بیماری در بافت ها، تقسیم شده و سلول های جدید و سالم را به بافت ها می افزایند. این رخداد مبنای سلول درمانی است.

سلول بنیادی را به 4 نوع مختلف تقسیم می کنند:

1-سلول های بنیادی همه توانی یا TOTIPOTENT

این سلول ها می توانند به هر گونه ای از سلول در بدن تبدیل شوند. برای نمونه تخمکی که بارور شده است، درواقع نوعی از سلول بنیادی همه توانی می باشد. سلول های بنیادی تقسیم شده پس از تقسیم تخمک هم سلول های همه توانی می باشند.

2-سلول های بنیادی پر توانی یا PLURIPOTENT

این سلول ها حاصل از تقسیم سلول های بنیادی رویان هستند. این سلول ها در حدود 4 روز بعد از عمل لقاح به وجود می آیند. این سلول ها قابلیت دارند تا به هر نوع سلولی غیر از سلول های بنیادی همه توانی و سلول های جفت تبدیل شوند.

3-سلول های بنیادی چند توانی یا MULTIPOTENT

این نوع از سلول های بنیادی حاصل از سلول های بنیادی پرتوانی هستند. سلول های تخصص یافته از این سلول ها پدید می آیند. برای مثال، سلول های بنیادی خون ساز موجود در مغز استخوان می توانند به همه نوع سلول موجود در خون تبدیل شوند. سلول هایی مانند گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت ها. مثال دیگر از این سلول ها، سلول های بنیادی عصبی می باشد که می توانند به سلول های عصبی و سلول های پشتیبان تغییر کنند.

4-سلول های بنیادی تک توانی یا UNIPOTENT

این نوع از سلول ها می توانند تنها به یک گونه سلول تغییر کند و همواره همان گونه را تولید کنند.

سلول درمانی با استفاده از سلول های بنیادی

سلول درمانی درواقع پیوند دادن سلول های خود منشأ با اتولوگ است. این روش سیستم سلولی اتولوگ نامیده می شود. در این نوع درمان، سلول های فرد بیمار در محیطی تقسیم شده و زیاد می شوند. سپس به ناحیه تحت درمان تزریق می شوند. بنابراین می توانند عوارض و اختلالات ایجاد شده را ترمیم کنند.

استفاده از سلول‌های بنیادی برای درمان بیماری های خاص

می توان از سلول های بنیادی خون ساز برای درمان بیماری های خونی خاص مانند تالاسمی، آنمی، سرطان خون و سایر بیماری های خونی استفاده کرد. با این روش های درمانی بیمار می تواند سلول های خونی سالمی به دست بیاورد که سالم هستند و می توانند تکثیر شوند. بنابراین موجب بهبود بیماری های خونی می شوند.

شیوه پیوند دادن سلول های بنیادی برای سلول درمانی

عمل پیوند سلول های بنیادی خون ساز دو نوع دارد. یکی پیوند زدن از طریق مغز استخوان و دیگری پیوند زدن سلول های بنیادی از طریق خون محیطی. در حال حاضر، بیشتر این عمل شامل پیوند زدن سلول های بنیادی از طریق خون محیطی می باشد. این بدین معنی است که اهدا کنندگان سلول های بنیادی جذب میشوند. روی آنها آزمایش های سازگاری ژنتیکی و بافتی انجام می شود. نتایج با بیمار دریافت کننده مطابقت داده می شود. در صورت تطابق بیمار با فرد اهدا کننده، عمل پیوند انجام می شود.

روش اهدای سلول های بنیادی

در گذشته برای پیوند مغز استخوان از راه کمر اهدا کننده به مغز استخوان او وارد می شدند و سلول های بنیادی را خارج می کردند. اما این روش حالت تهاجمی داشت و موجب بروز مشکلاتی برای فرد اهدا کننده می شد. بنابراین امروزه این عمل طرفدار ندارد. در روش های جدید، از دستگاه های خاص استفاده کرده و با آنها سلول های بنیادی خون ساز را از خون محیطی خارج می کنند.

بدین ترتیب که چند روز پیش از اهدا به اهدا کننده دارویی تزریق می کنند. این دارو موجب می شود تا سلول های بنیادی از مغز استخوان وارد خون محیطی شوند. پس از آن با استفاده از دستگاه های خاص سلول های بنیادی را جدا کرده و در کیسه های نگه می دارند.

درمان عارضه های پوست با استفاده از سلول های بنیادی

امروزه می توان عارضه های پوستی یا آثار و نشانه های پیری مانند چین و چروک ها را با استفاده از سلول های بنیادی درمان کرد. این روش امروزه برای درمان برخی عارضه ها مانند آثار سوختگی به کار رفته و اثربخشی فوق العاده نشان داده است. این روش پتانسیل ترمیمی و جوانسازی بی نظیری دارد که می تواند به داشتن پوستی بی عیب و نقص به افراد بسیار کمک کند. در ادامه مقاله هایی در این رابطه در سایت ایران ایجلس برای شما عزیزان منتشر خواهد شد.

ایران ایجلس با دریافت نمایندگی مستقیم از مارک jeunesse اقدام به ارایه محصولات مستقیم مارک ژنس با بالاترین کیفیت و قیمت مینماید. برای تماس با ما با شماره 09121394944 یا شماره ثابت 02188563259 تماس حاصل فرمایید.https://iranageless.com